نشانه شناسی نظام پوشاک در مثنوی مولوی

عفّت نقابی؛ مهرنوش اسرافیل زاده اسرافیل زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 شهریور 1400

https://doi.org/10.22054/ltr.2021.59478.3330

چکیده
  نظام پوشاک از نظام‌های بسیار مهم است که در متون ادبی حضور چشمگیری دارد. مولوی از جمله شاعرانی است که توانسته نظام نشانه‌های زبانی پوشاک را به نشانه‌های ادبی تبدیل کند او با کاربرد واژگان و نشانه‌های روزمره‌ی پوشاک، نشانه‌های تازه را در متن حکایت بوجود می‌آورد. این پژوهش بر آن است که با روش توصیفی تحلیلی به بررسی و تحلیل نشانه‌های ...  بیشتر

بررسی متون ادبی
کاربست روان‌کاوی شخصیّت یونگ در غزلیات عطّار و مولانا با تکیه بر دو مقولة وصل و هجر

فایزه پایریز زنجانی؛ مهدی ماحوزی؛ ماندانا هاشمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1400

https://doi.org/10.22054/ltr.2021.60966.3384

چکیده
  با وجود اندیشه‌های مشترک شاعرانی که در مسیر عرفان گام نهاده‌اند، هر یک از آن‌ها در به تصویر کشیدن تجربیات عارفانه و شناسایی راه‌های سیر و سلوک، سبکی خاص داشته‌اند. علاوه بر ویژگی‌های سبکی یک اثر که در به وجود آمدن اثری متفاوت نقشی تعیین کننده دارد، خصایص روحی و ویژگی-های شخصیّتی خالق اثر نیز بر این امر اثرگذار است. در این مقاله، ...  بیشتر

بررسی متون ادبی
نوآوری‌های مولانا در سه قالب شعری غزل، رباعی و قطعه

مهدی محبتی؛ قربان ولیئی؛ حامد شکوفگی

دوره 27، شماره 97 ، مهر 1402، ، صفحه 169-200

https://doi.org/10.22054/ltr.2021.56982.3233

چکیده
  بررسی قصه‌‌گویی مولانا در قالب مثنوی، تحقیق دربارة روایت‌های او را در قالب‌های دیگر شعر مورد غفلت قرار داده‌ است. در این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی، ظرفیت‌های قصه‌گویی مولانا در قالب‌های شعری غزل، رباعی و قطعه را بررسی کرده و دریافتیم اگرچه شاعران فارسی‌زبان در زمینة صورت شعر، بیشترین محدودیت‌ها را داشته‌اند، اما شاعر خلاقی ...  بیشتر

بررسی متون ادبی
تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی با تأکید بر نظریۀ ویکتور فرانکل

فاطمه حاج زین العابدین؛ کامل احمدنژاد؛ فریده محسنی هنجنی؛ افسانه لطفی عظیمی

دوره 27، شماره 96 ، تیر 1402، ، صفحه 281-304

https://doi.org/10.22054/ltr.2021.48595.2888

چکیده
  مولانا در مثنوی معنوی به دنبال ایجاد انگیزه و شوق به زندگی همراه با معنویت است. او می­کوشد موانع رسیدن به معنویت را از پیش پای سالک بردارد. تحمل رنج­ها، مسئولیت­پذیری، عشق راستین، اعتقاد راسخ به خدا راهکارهای رسیدن به معنویت است. دیدگاه عرفانی او با روان‌شناسی معناگرای ویکتور فرانکل همسو بود. از این‌رو در پژوهش حاضر با روش توصیفی ...  بیشتر

تحلیل امر والا در غزلیات شمس و مثنوی مولانا با الهام از نظریۀ کانت در باب امر والا

فرزاد بالو

دوره 24، شماره 84 ، تیر 1399، ، صفحه 89-120

https://doi.org/10.22054/ltr.2018.30070.2206

چکیده
  در تلقی کانتی، امر والا در شی‌ء بی‌صورت یافت می‌شود که در بی‌کرانگی قابل تصور است. وقتی انسان در برابر عظمت و شکوهمندی یک کوه رفیع و با صلابت یا بزرگی و پهناوری یک دریا قرار می‌گیرد، حکم به والایی می‌کند و احساسی تحسین‌آمیز توأم با ناتوانی و هراس (خوف و رجا) به او دست می‌دهد. از نظر کانت، برای چنین حکم و احساسی، انسان به قابلیت ذهن ...  بیشتر

بازشناسی مفهوم «نطق» در مثنوی مولانا با تکیه بر نظریات زبان‌شناسی معاصر

علی محمد موذنی

دوره 23، شماره 79 ، فروردین 1398، ، صفحه 126-103

https://doi.org/10.22054/ltr.2019.25853.2023

چکیده
  در این مقاله، ابتدا به تعریف فکر از منظر علمای قدیم علم منطق، حکمت و عرفان پرداخته شده، آنگاه از لابه‌لای ابیات مثنوی و فیه‌مافیه به تعریف اندیشه از دریچة نگاه مولانا اشاره شده‌است. امروزه نظریات زبان‌شناسی و رابطة زبان و تفکر با مبانی نظریات مولانا در این زمینه تطبیق یافته‌است و موضوعات و موارد مختلف آن طبقه‌بندی و تشریح شده‌است؛ ...  بیشتر

استعارة شناختی عشق در مثنوی مولانا

داوود اسپرهم؛ سمیه تصدیقی

دوره 22، شماره 76 ، شهریور 1397، ، صفحه 114-87

https://doi.org/10.22054/ltr.2018.8834

چکیده
  «عشق» مهم‌ترین کلیدواژه تمام متون عرفانی، به‌ویژه در مکتب فکری مولاناست. از عشق نمی‌توان با بیانی صریح و مستقیم سخن گفت. از این ‌رو، عرفا با ابزارهای گوناگون زبانی و مفهومی سعی در روشن ساختن منظور خود از این مقولة اساسی‌نموده‌اند. در مثنوی نیز عشق، عنصری کلیدی است که باید بدان اهتمام ویژه‌ای داشت. در این مقاله، استعاره‌هایی ...  بیشتر

«گناه توبه» تحلیل مقام توبه از حسنه تا سیئه، در داستان «پیر چنگی» از مثنوی مولانا

علی اصغر میر باقری

دوره 15، شماره 48 ، شهریور 1390، ، صفحه 93-110

https://doi.org/10.22054/ltr.2011.6551

چکیده
  مثنوی مولانا را «قرآن عجم» نامیده‌اند. این اثر ارزشمند و متعالی سرشار از اندیشه‌ها، تعالیم و معارف عرفانی است. موضوعات مهم عرفان و تصوف مانند توکل، رضا، تسلیم، زهد، محبت، صبر، توبه، فنا و بقا و مانند آن را می‌توان در آن بررسی و تحلیل کرد. مولوی بسیاری از موضوعات مهم عرفانی را که در متون متصوفه نیز به آنها پرداخته شده، در قالب ...  بیشتر

مبانی نظری شطحیات عرفانی از نگاه مولانا

محمدحسن حائری

دوره 14، شماره 43 ، خرداد 1389، ، صفحه 33-46

https://doi.org/10.22054/ltr.2010.6525

چکیده
  از مباحث مهم عرفانی، اسرار رازهایی است که در شطحیات و سخنان متناقض نمای عرفای بزرگ مطرح گردیده است. برای دریافت بن مایه‌های پارادوکس‌های هنری در زبان و بیان اهل تصوف، به‌خصوص پارادوکس‌های عرفانی (شطحیات)، باید به دنبال مبانی نظری‌ای بود که بتواند اساس شطحیات عرفانی را تبیین و تفسیر نماید. نگارندگان معتقدند تقابل ساحات وجودی آدمی ...  بیشتر

میرزا جهانشاه حقیقی و اشعار وی دربارة مولانا جلال‌الدین بلخی

علی تمیزال

دوره 12، شماره 37 ، آذر 1387، ، صفحه 29-48

https://doi.org/10.22054/ltr.2008.6463

چکیده
  در این تحقیق، شصت و شش بیت از اشعار میرزا جهانشاه حقیقی از دیوان های فارسی و ترکی این شاعر که دربارة مولانا، مقبرة مولانا و نی، سروده شده، جمع‌آوری و بررسی گشته، ارائه می‌شود. در نخستین بخش، بررسی و تحقیقاتی که در عرصة ادبیات ترک دورة عثمانی دربارة مولانا انجام شده، به طور خلاصه مورد اشاره قرار گرفته است. همچنین دربارة زندگی، سیاستمداری ...  بیشتر