رنگ‌ها، سیّارگان و هفت طور دل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

از دیرباز در فرهنگهای گوناگون، تقدّس و رازآمیزبودن عدد هفت به خَلق هفتگانههای بسیاری انجامیده است که بعضی از آنها همسو با یکدیگرند. در این میان، خَلق بعضی از هفتگانهها به‌منظور دستیابی به اهدافی در راستای اندیشهها و تعالیم پدیدآورندگان آنهاست. عرفا از جمله کسانی هستند که به عدد هفت و جلوههای رمزی آن توجّه ویژه مبذول داشتهاند و در آثارشان می‌توان نمونههایی از این هفتگانهها را یافت. نجم رازی نیز از عرفایی است که به این امر علاقه و توجّه ویژه داشته است. وی در طرح نظریّۀ اطوار دل، به همسویی هفت طور دل و هفت آسمان اشاره میکند و ویژگیهایی را برای هر طور برمیشمارد که با سیّارۀ همپایۀ آن در آسمان یکسان است و نشان از آگاهی وی به‌ویژگیهای سیّارات دارد. از دیدگاه ما هدف نهایی وی از طرح این همسویی، بیان اهمیّت «خودشناسی» در راستای «خداشناسی» است؛ زیرا خدا در درون خود انسان است و هفت آسمانی که باید برای رسیدن به خدا بپیماید، همان آسمانهای دل اوست. انسان عالَم صغیر است و آنچه در عالَم وجود دارد، در انسان نیز وجود دارد. در این نوشته با گذاشتن هر طور دل و سیّارۀ مرتبط با آن در کنار یکدیگر و بیان ویژگیهای مشابه آنها به تبیین اندیشه و هدف نجم رازی پرداخته شده است. در این راستا، به نورهای رنگی مطرح شده از سوی نجم رازی، که تنها با حواس دل دریافتنی هستند، نیز اشاره خواهد شد. این نورها نشان از جایگاه و مرتبه سالک در پیمودن مسیر خداشناسی دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Colors, Planets and Seven Modes of the Heart

نویسنده [English]

  • davud esparham
چکیده [English]

From the ancient times till now, the sacredness and mysteriousness of number seven has led to creation of different heptad works in various cultures. Some heptad poems are created to achieve the objectives of their authors in line with their thoughts and teachings. Mystics are among the ones interested in number seven and its mysterious manifestations, and samples of such heptad poems can be found in their work. Najm Razi is a mystic who was quite fond of number seven. In his theory of modes of the heart, he refers to the parallelism between the seven modes of the heart and seven skies. He mentions features of each mode which are the same as their planet in the sky, indicative of his knowledge about planets. We believe that the final goal of mentioning such parallelism is expression of the significance of self-knowledge in line with knowledge about God, because God is inside man and the seven skies he must pass to reach Him are actually the seven modes of his heart. What is present in the world also exists in human beings. This paper explains the thought and objective of Najm Razi by showing each mode of heart and its related planet and also expressing similar features of them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Najm Razi
  • seven mdoes of the heart
  • self-knowledge
  • knowledge about God
  • colorful lights