TY - JOUR ID - 6601 TI - رنگ‌ها، سیّارگان و هفت طور دل JO - متن پژوهی ادبی JA - LTR LA - fa SN - 2251-7138 AU - اسپرهم, داوود AD - استادیار دانشگاه علامه طباطبائی Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 17 IS - 55 SP - 89 EP - 102 KW - نجم رازی KW - هفت طور دل KW - هفت سیّاره KW - خودشناسی KW - خداشناسی KW - نورهای رنگی DO - 10.22054/ltr.2013.6601 N2 - از دیرباز در فرهنگهای گوناگون، تقدّس و رازآمیزبودن عدد هفت به خَلق هفتگانههای بسیاری انجامیده است که بعضی از آنها همسو با یکدیگرند. در این میان، خَلق بعضی از هفتگانهها به‌منظور دستیابی به اهدافی در راستای اندیشهها و تعالیم پدیدآورندگان آنهاست. عرفا از جمله کسانی هستند که به عدد هفت و جلوههای رمزی آن توجّه ویژه مبذول داشتهاند و در آثارشان می‌توان نمونههایی از این هفتگانهها را یافت. نجم رازی نیز از عرفایی است که به این امر علاقه و توجّه ویژه داشته است. وی در طرح نظریّۀ اطوار دل، به همسویی هفت طور دل و هفت آسمان اشاره میکند و ویژگیهایی را برای هر طور برمیشمارد که با سیّارۀ همپایۀ آن در آسمان یکسان است و نشان از آگاهی وی به‌ویژگیهای سیّارات دارد. از دیدگاه ما هدف نهایی وی از طرح این همسویی، بیان اهمیّت «خودشناسی» در راستای «خداشناسی» است؛ زیرا خدا در درون خود انسان است و هفت آسمانی که باید برای رسیدن به خدا بپیماید، همان آسمانهای دل اوست. انسان عالَم صغیر است و آنچه در عالَم وجود دارد، در انسان نیز وجود دارد. در این نوشته با گذاشتن هر طور دل و سیّارۀ مرتبط با آن در کنار یکدیگر و بیان ویژگیهای مشابه آنها به تبیین اندیشه و هدف نجم رازی پرداخته شده است. در این راستا، به نورهای رنگی مطرح شده از سوی نجم رازی، که تنها با حواس دل دریافتنی هستند، نیز اشاره خواهد شد. این نورها نشان از جایگاه و مرتبه سالک در پیمودن مسیر خداشناسی دارند. UR - https://ltr.atu.ac.ir/article_6601.html L1 - https://ltr.atu.ac.ir/article_6601_6699dd75d3641a24b02546b6671ae32b.pdf ER -