تاثیر محیط ادبی و فرهنگی استانبول بر ماورالنهر معیط ادبی و فرهنگی استانبول و نقش آن در بیداری روشنفکران آسیای مرکزی در دو دهه نخست قرن بیستم،،

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

بررسی تاثیر ادبی انقلاب مشروطه در عثمانی لم اد 1908 م درکنارتاثیر انقلاب لاب مشوطه درایران 1906 م برآسیای مرکزی _که ازانظر تعلقات زبانی ملی و مذهبی با دوکشور یادشده دارای اشتراکات تاریخی هستند _ مسئله اصلی این نوشتاراست. ما دراین مقاله، با استفاده از روش تحلیلی محتوا پس از بررسی تاثر محیط فرهنگی استانبول برحلقه نخست جنبش روشنفکری آسیای مرکزی، یعنی احمد دانش 1314-1242 ق و 1897-1827 م معاصران وی، نقش مهم این محیط را درتقییر جغرافیای فکری و فرهنگی حلقه دوم جریان روشنفکری این منطقه، معروف به جدیدیه _ جدیدان _ تاثیرآ ن در شکلی گیری ادبیات نوین فارسی با تکیه بر اثار سه تن از رهبران اصلی جنبش، یعنی میزرا سراج حکیم 1914-1878 م صدرالدین عینی ١٨٧٧ ~ 9۵4 1م( و عبدالرعوف فطرت 1938-1886 م در بخارا نقد و بررسی کرده ایم.این بررسی نشان می دهد ایران و عثمانی که در وضع غیراستعماری با تمدن وتجدد غربی مواجه شدند، پس از بیداری وتلاش برای انجام اصلاحات همه جانبه در حیات اجتماعی خود درنیمه ه دوم قرن نوزردهم، تاثیرفراوانی نیز برحوزه فرهنگی مشترک با خود درآسیای مرکزی _که اینک مستعمره تمام عیار روسیه شده بود _ برجای نهادن.این تاثربه ویژ در بنیان گذاری ادبیات نوین فارسی در منطقه یادشده درخورتوجه و بعضآ بی بدیل است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Istanbul and the Cultural Context of Mesopotamia The investigation of Istanbul’s role in enlightening Persian-speaker Intellectuals of central Asia in the first two decades of twentieth century

نویسنده [English]

  • ebrahim khodayar
چکیده [English]

The main purpose of this study was to investigate the cultural effect of Ottoman’s Mashrooteh Revolution (1908 A.D) along with the effect of Iran’s Mashrooteh Revolution (1906 A.D) on central Asia which seems to share common historical features with the two mentioned countries, with respect to religious, national and linguistic aspects. The study revealed that Iran and Ottoman, which faced western civilization and modernity in a non-colonial context, had a significant effect on counter-cultural areas in central Asian countries which by then had turned into Russia’s colonies. This effect was quite noticeable and unique in the forming of modern Persian literature in the pre- mentioned region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ottoman
  • Istanbul
  • Mesopotamia
  • Mashrooteh Revolution
  • Jadidiyeh
  • modern Persian literature in central Asia
  • Iran

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار