نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سعید علائی ¹
• منوچهر اکبری ²

¹ گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ایران

² استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

];چکیده:

سفرنامه‌‌ها در حقیقت گنجینه‌‌ها و اسنادی ارزشمند و دست اول از برخی رخدادهای تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ادبی شمرده می‌‌شوند که از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی هستند. سفرنامه‌‌نویسی در تاریخ کهن ادب فارسی پیشینه‌‌ای دیرین و سرگذشتی دور و دراز داشته است. از تحریر سفرنامۀ ناصرخسرو اکنون نزدیک به هزار سال می‌‌گذرد. از آن زمان سفرنامه‌‌های بسیاری به نگارش درآمده‌‌اند که همگی گواه روشنی بر توجه پدید‌آورندگان و اقبال جدی مخاطبان به این گونۀ ادبی است. در دورۀ قاجاریه سفرنامه‌‌نویسی جایگاه ویژه‌‌ای پیدا می‌‌کند. سفرنامه‌‌نویسی در هیچ دوره‌‌ای مثل این دوره رواج نداشته است. در این سفرنامه‌‌ها هر کدام از مؤلفان، از منظری خاص به مسائل و رخدادهای سفر نگریسته و به نکات ویژه‌‌ای توجه کرده‌‌اند. در دورۀ قاجار، با رواج این نوع ادبی، بسیاری از روشنفکران، از سفرنامه‌‌ها به منزلۀ گونه‌‌ای نوشتاری برای آگاه‌سازی مردم و ثبت وقایع تاریخی استفاده کردند. پژوهش حاضر به استخراج و بررسی موضوعات و مضامین مشترک در سفرنامه‌های این دوره پرداخته است؛ بدین منظور تعدادی از سفرنامه‌های مهم و کامل این دوره را انتخاب کرده و با بررسی محتوایی آنها، ویژگی‌‌ها و مضامین مشترک در آنها را آشکار ساخته‌‌ایم. بررسی‌‌ها نشان می‌‌دهد که این موضوعات در بیشتر سفرنامه‌‌ها مشترک است: 1. حمد و ستایش خدا 2. توصیف 3. نقد و انتقاد 4. نقیضه‌گویی 5. دادن اطلاعات ناقص 6.حسب‌الحال و بیان احوال معنوی 7. افسوس‌خوردن بر وطن.

کلیدواژه‌ها

• کلید واژه: «
• سفرنامه»
• عصر قاجار»
• محتو»
• ا
• «
• مضامین مشترک»

موضوعات

• بررسی متون ادبی

عنوان مقاله [English]

Content study of travelogues of Qajar era

نویسندگان [English]

• Saeed Alaei ¹
• Manochehr Akbari ²

¹ Persian literature group Faculty of Literature and Humanities University of Tehran Iran

² Professor of Persian Language and Literature, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Travelogues are in fact valuable and first-hand treasures and documents of some historical, social, cultural, religious and literary events, which can be examined from various aspects. Travel writing in the ancient history of Persian literature has a long history. Nearly a thousand years have passed since the writing of Nasser Khosrow's travelogue. Since then, many travelogues have been written, all of which is a clear proof of the attention of the creators and the serious interest of the audience in this kind of literature. In the Qajar period, travel writing has a special place. Travel writing has never been as common as it was in this period. In these travelogues, each of the authors looks at the issues and events of the journey from a specific perspective and they have taken special care. In the Qajar period, with the spread of this type of literature, many intellectuals used travelogues as a written form to inform people and record historical events. The present study has extracted and examined the common themes and themes in the travelogues of this period. To this end, it has selected a number of important and complete travelogues of this period, and by examining their content, we have revealed the common features and themes in them. Studies show that these topics are common to most travelogues: 1. Praise to God 2. Description 3. Criticism 4. Contradiction 5. Giving incomplete information 6. Expression of self and spiritual states 7. Feeling pity for one’s homeland

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: «
• Travelogue»
• Qajar Age»
• Content»
• «
• Common Topics.»