نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
2 عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
3 استاد
4 استاد رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد ساوه
چکیده
نفوذ علم کلام و اندیشه‌های کلامی در ادب فارسی مسئله ای انکار ناپذیر است به گونه‌ای که می توان غالب موضوعات کلامی را در آثار عرفانی مشاهده کرد. در این پژوهش به دیدگاه‌های کلامی عطّار در مثنوی‌هایش پرداخته شده است. از جمله مباحث مطرح شده در این پژوهش می‌توان به توحید و اعتقاد به جبر رفتاری، باور به نارسایی عقل در فهم معارف، اعتقاد به حسن و قبح نقلی، تنزیه مطلق و توفیق الهی و معاد که از مهمّ‌ترین مفاهیم کلامی عطّار در مثنوی‌هایش است اشاره کرد. اما آنچه قابل توجه است اینکه عطّار به‌طور مطلق همه اندیشه‌های کلامی فرق را نمی‌پذیرد. به عبارت دیگر دیدگاه‌های عطّار تلفیقی از دیدگاه عرفانی و نظریات کلامی است؛ مثلاً در زمینه توحید، عطّار اعتقاد به خدایی محبوب، لطیف و معشوق دارد در حالی که اشاعره بیشتر خداوند را جبّار و قهّار می‌دانند که هرچه انجام دهد عدالت محض است. به‌طور کلی می‌توان گفت که اگرچه عطّار در بسیاری موارد دیدگاهی نزدیک به دیدگاه اشاعره دارد اما در مواردی هم می‌توان اندیشه‌هایی متفاوت با اندیشه‌های اشاعره را در آثارش مشاهده کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Title: A study and analysis of Attar Neyshaburi's Kalami thoughts with a look at his four Mathnavi
نویسندگان [English]
- Mohammad Ali GAHANI GHADI 1
- reza fahimi 2
- AbasAli Vafaii 3
- Male Mohammad Farokhzad 4
1 Saveh
2 saveh azad university
3 profossor
4 Dr
چکیده [English]
The influence of theology and kalami thought in Persian literature is an undeniable problem, so that the majority of Kalami subjects can be observed in mystical works. In the present study, we consider verbal scopes of Attar in masnavi, including discussions about verbal theism and belief in behavioral determinism and wisdom dysfunction in conception of wisdom and wellness and badness of quotation, absolute purity and divine grace which is the most important verbal concept of Attar in masnavi. But it must be mentioned that Attar didn't accept all poets' thoughts absolutely. In the other words, his view incorporated Gnostic perspectives and verbal theories. Attar theism ground is believing in beloved, lovable and kind god which most of poets knew his wrathful and unmerciful features that what he does is the mere justice.in general, we can say that although Attar in many perspectives had the same views with other poets, in many cases different thoughts observed in his works such as Mathnavi.
کلیدواژه‌ها [English]
- Attar
- Poets
- badness and wellness of quotation
- wisdom dysfunction
)