سبک اذربایجانی در شعر فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیئت علمی دانشگاه علامه

چکیده

یکی از تقسیمات سبک ادبی بر اساس محدوده جغرافیایی امست مثل: سبک خراسانی و سبک عراقی.چنین تقسیم بندی هایی به دلیل وسعت مکان - و گاهی زمان نیز - خود بر سبک های کوچکتری دلالت دارندکه باید معرفی بشوند. در سبک عراقی،عده ای از شعرای صاحب سبک ، دگرگونی و مبدعی در سرزمین اران سبک شعری خاصی را پدید آوردندکه به نام سرزمین شان سبک آذربایجانی نامیده شد ولی معمولا در تحقیقات ادبی این سبک را جزو سبک عراقی به شمارمی آورن. پدید آورنده اصلی این سبک ابوالعلا،گنجوی بودکه ویژگی های شعری اش در همان اندک مایه آثارش هویدا است و بعد از وی دو شاگردش خاقانی و فلکی و همچنیئ شاگرد خاقانی یعنی مجیرالدین بیلقانی در حوزه شروان و نظامی گنجوی در حوزه گنجه، رونق و اعتباری خاص به سبک ابوالعلاد دارد. بعلاوه بر این شعرا، می توان به قوامی گنجوی ، محزالاین شروانی ، سید ذوالفقار شروانی نیزاشاره کردکه در این سبک شعری آثاری آفریده اند. ظامی مکتب ناصی در داستان سرایی ایجادکردکه در قرون بعد از وی نیز مورد تقلید شعرای ایران ، پارسی گویان هندوستان و ترکی سرایان آسیای صغیر و عثمانی و آذربا یجانی ترارگرفت . اسامی سبک وی ، ساختن ترکیب های جدید زبانی ، توصیف و تصویرگری دقیق از طبیعت ، روز و شب ، آ تش، چهره و اندام انسانها است خاقانی نیز در زمینه قصیده و غزل نوآوری های بسیار جالب توجهی انجام داده است که اهم آنها عبارتند از : ا یجاد ترکیب های جدید ، پای بندی به تصویر گرا یی ، و صنعت ها ی ادبی چند پهلو مثل، ا یهام ،کنا یه ، استعاره استخدام . وی در قافیه و رد یف هم نوآوری ها یی انجام داده که التزام به رد یف به ویژه رد یف های گستردد و وسیع فعلی و جمله است . موضوعات شعری ا ین شعرا ، بیشتر به مدح ، توصیف ، داستان سرا یی، موضوعات د ینی و هجو و ذم اختصاص یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Azarbayjani Style in the Persian Poetry

نویسنده [English]

  • behruz bamdadi
چکیده [English]

Categorization of literary styles on geographical basis is a form employed by Iranian stylists; like Khorasani or Iraki styles. Due to the geographical as well as temporal scopes, such categorizations themselves were subdivided to smaller categories, which should be introduced. Some of the well-known poets in Iraki style innovated a new style in Iran which is known as the Azarbayjani style. However, this style is taken as a form of the lraki style. The pioneer of this style was Abuala-ye Ganjavi whose literary characteristics a.re manifested in his works. Two of his students namely Khaghani and Falaki as well as one of Khaghani s students, Mojireddin-e Beylaghani, in Shervan, and Nezami-ye Ganjavi, in Ganje, flourished the style. In addition to these poets, Ghavami-ye Ganjavi, Ezzeddin-e Shervani, Seyyed Zolfaghar-e Shervani created works in this style. The objective of this paper is to introduce the main features of this style as well as the differences existing between this style and the others.