در این مختصر سعی بر آن است تا ملاکی معنی شناختی برای تشخیص شفافیت و تیرگی واژه های مرکب به دست داده شود. به این منظور ابتدا مفهوم شفافیت و تیرگی زبانی به طور اجمالی معرفی می گردد، سپس ملاکی معنایی برای طبقه بندی واژه های مرکب شفاف و تیره ارائه می شود. سرانجام به نقش قواعد، در تولید ساخت های شفاف و تیره پرداخته می شود
1- شفافیت و تیرگی: شفافیت اصطلاحی است که در شماری از حوزه های مطالعات زبانی برای ارجاع به تحلیلی به کار می رود که حقایق را مستقیماً و به روشنی ارائه کند. برای نمونه، در واج شناسی زایا این اصطلاح به لایه ای مربوط می گردد که در آن اعمال یک قاعه بر یک صورت، در بازده آوایی پایانی اشتقال قابل رؤیت است. در این مفهوم قاعده های غیرشفاف را تیره می نامیم. این اصطلاح با کاربردهایی ویژه در معنی شناسی و نحو زایا نیز به کار می رود.
)