حیوان، "دیگری باختینی" در داستان‌های کوتاه چوبک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

2 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

هدف این جستار، تبیین و تحلیل کارکرد «حیوان به‌مثابه دیگری باختینی» در داستان‌نویسی صادق چوبک است؛ میخاییل باختین با طرح نظریۀ چندآوایی و دفاع از گفتمانِ گفت‌وگومرکز، تلاش‌کرد صداهای ضعیف به حاشیه رانده شده، ازجمله صدای «دیگری» را به گوش «مرکز» برساند و از این رهگذر قدرت را «نامرکز» کند و با «گفتمان‌های اقتدارگرای خودمرکزپندار» بستیزد. چوبک نیز از رهگذر گفت‌وگوپردازی و اعتباربخشی به آوا و اندیشه و صدای دیگری، همچون باختین علیه گفتمان تک‌صدا و خود‌محور روزگارش به پا خاست. وجه ممیزۀ اصلی کار چوبک در طبیعت‌گرایی ادبی او نهفته است؛ این طبیعت‌گرایی، چوبک را بر آن داشت که در روایت از شخصیت‌های حیوانی در مقام کنشگر اندیشه‌‌ور به‌مثابه دیگری، بیشتر بهره ببرد. در مقالۀ پیش‌رو با بهره‌گیری از دیدگاه باختین، کارکرد حیوانات در داستان‌های کوتاه صادق چوبک با تمرکز بر تجلی آن‌ها در مقام دیگری به شیوۀ توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. این بررسی نشان می‌دهد که چوبک با انتخاب حیوانات به عنوان شخصیت‌های داستان‌هایش و البته میدان‌دادن به آن‌ها توانسته است هم فضیلت‌های فراموش‌شده را به آدمی گوشزد کند و هم گامی به‌سوی رهایی از بند گفتمان‌های اقتدارگرا و خودمرکزبین بردارد. حیوانات به مثابۀ دیگری در داستان‌های کوتاه صادق چوبک وسعتی به اندازۀ بشریت پیدا کرده‌اند. او به این وسیله عقده‌های پدرانگی انسان قرن بیستم را که در صنعت و تکنولوژی غرق شده است نیز به تصویر می‌کشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Chubak and the other Bakhtini

نویسندگان [English]

  • Abdolhakim hamechizfahmroodi 1
  • Sayed Mahdi Rahimi 2
  • Ebrahim Mohammadi 2
  • hamed noruzi 2
1 PhD student in Persian language and literature, Birjand University, Birjand, Iran
2 Associate Professor of Persian Language and Literature, Birjand University, Birjand, Iran
چکیده [English]

The purpose of this essay is to explain and analyze the function of "Bakhtini's animal as another" in Sadegh Chubak's fiction. By proposing the theory of polyphony and defending the discourse of the center, Mikhail Bakhtin tried to bring the weak marginalized voices, including the voice of the "other" to the ears of the center And in this way, to "decentralize" the power and fight with "self-centered authoritarian discourses". Chubak, like Bakhtin, stood up against the single-voiced and self-centered discourse of her time through dialogue and giving credit to another's voice, thought, and voice. The main feature of Chubak's work lies in his literary naturalism; This naturalism made Chubak to use animal characters in the narrative as a thinking actor as another. In the following article, using Bakhtin's point of view, the function of animals in Sadegh Chobak's short stories has been analyzed by focusing on their manifestation in another position in a descriptive-analytical way. This study shows that by choosing animals as the characters of his stories and of course by giving them a place, Chubak has been able to remind people of the forgotten virtues and a step towards freeing them from authoritarian discourses. Self-centered. Animals, like others, in Sadegh Chubak's short stories, have found an extent equal to humanity. In this way, he also portrays the paternalistic complex of the 20th century man who is drowned in industry and technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Polyphonic
  • Chubak
  • Animal
  • Carnival
  • Mikhail Bakhtin