جعفر فسائی؛ فرامرز خجسته؛ سیدعلی سراج
چکیده
تحقیقات صورت گرفته پیرامون رمان تاریخی بهدلیل عدم توجه به خاستگاه، تبار متن و گفتمانهای موازی، آن را نوعی «مخدّر فرهنگی» و عقبگرد نوستالژیک جامعه سرخورده ایرانی به اسطوره عصر طلایی میدانند و با کلانروایتها و احکامی کلی از قبیل ناسیونالیسم به توضیح و تأویل آن پرداختهاند. نوشتار حاضر با مبنا قراردادن دامگستران و با ...
بیشتر
تحقیقات صورت گرفته پیرامون رمان تاریخی بهدلیل عدم توجه به خاستگاه، تبار متن و گفتمانهای موازی، آن را نوعی «مخدّر فرهنگی» و عقبگرد نوستالژیک جامعه سرخورده ایرانی به اسطوره عصر طلایی میدانند و با کلانروایتها و احکامی کلی از قبیل ناسیونالیسم به توضیح و تأویل آن پرداختهاند. نوشتار حاضر با مبنا قراردادن دامگستران و با روش تحلیل محتوای کیفی در چارچوب کاربست تحلیل گفتمان انتقادی انجام شدهاست؛ بر این اساس با تحلیل دامگستران در چند سطح، قرائت دیگری درکنار سایرقرائتها از فلسفه وجودی این ژانر ارائه شدهاست؛ از این منظر با تکیهبر این داستان بهعنوان یک متن مستقل معناهای کانونی اثر شناسایی شدهاند. سپس این معانی به بافت اصلی منتقل شدهاند تا اصالت معنا در آن بافت مشخّصگردد. پس از ردیابی این معنا در یک سیر تاریخی به عصر آفرینش اثر بازگشت نموده و اینبار معنای دگردیسی شده در بافتار جدید و در یک رابطه بینامتنی- بیناگفتمانی مورد ارزیابی قرارگرفتهاست و در مرحله پایانی نسبت متن با گفتمانهای حاکم تبیین شدهاست. نتیجه بررسی دامگستران بیانکننده این حقیقت است که این متن نه متنی محافظهکارانه و معطوف بهنوعی «نوستالژی منفعلانه» بلکه متعلّق به رادیکالترین گفتمانهای عصر نویسندهاست. در این خوانش یک اثر بهظاهر پیشپا افتاده و یک داستان مرده، در کنار سایر اجزای همگن، گفتمانی را صورتبندی میکنند که این گفتمان بیش از هر چیز فریاد اعتراضی است نسبت به بسط و گسترش و تثبیت نظام سرمایهداری جهانی که در پایان قرن نوزدهم به آرامی سایه شوم بیعدالتی، نابرابری و رنج طبقاتی را بر پیکره نحیف جهان جدید میگسترانید.
سهیلا موسوی سیرجانی؛ سونیا فرهنگ فرهی
چکیده
یکی از وجوه مهم تمایز عارفان از اهل شریعت، اهتمام آنان در طی طریق و سلوک است. در زمینة ویژگیها و صفاتی که سالکان طریقت باید داشته باشند، عارفان بسیار سخن گفتهاند و یا در آثار مکتوب خود، در فصلهایی معین به آن پرداختهاند. شمس تبریزی، عارف نامدار قرن هفتم نیز در این موضوع، سخنان مفصلی بیان کردهاست. مشکل مهم در دستیابی به نقطهنظرهای ...
بیشتر
یکی از وجوه مهم تمایز عارفان از اهل شریعت، اهتمام آنان در طی طریق و سلوک است. در زمینة ویژگیها و صفاتی که سالکان طریقت باید داشته باشند، عارفان بسیار سخن گفتهاند و یا در آثار مکتوب خود، در فصلهایی معین به آن پرداختهاند. شمس تبریزی، عارف نامدار قرن هفتم نیز در این موضوع، سخنان مفصلی بیان کردهاست. مشکل مهم در دستیابی به نقطهنظرهای شمس در این زمینه، مانند همة مسائل مطرح در مقالات، پراکندگی آرای او دربارة یک موضوع در بخشهای مختلف کتاب است. در این مقاله، برای دستیابی به نظرات این عارف دربارة ویژگیها و صفات لازم سالکان، مجموعهای از دیدگاههای شمس در باب این موضوع، از کلّ کتاب مقالات استخراج و ارائه گردیدهاست.