دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320A Study of Arabic Poems in Tarikh-e Jahangoshai-e Joveini (Volume I)rt148625910.22054/ltr.2004.6259FAسعیدواعظهیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129The title of my Master's dissertation I prepared in 1976 (1355) read "A Translation of Arabic Poems and Phrases in Tarikh-e Jahangoshai-e Joveini" . Upon completion of the dissertation,a number of friends and colleagues interested in my interpretation of such poems, every now and then urged that I should have my manuscripts and notes published, though I failed to do so on certain grounds. However, in 1994 (1373) , when Dr. Ahmad Khatami from Shahid Beheshti University had his invaluable book "An Account of the Problems in Tarikh-e Jahangoshai-e Joveini" published, I no longer felt under obligation to publish my manuscripts and notes . Sometime ago when I was reviewing the works by the late Allameh Qazvini, the vast scope of his knowledge and his unbelievable mastery over the sciences and technology known at his era greatly encouraged me to 'organize the notes I had taken when studying Volume I of Tarikh-e Jahangoshai-e Joveini, in order to publish them on the occasion of Allameh Qazvin's so" memorial . I hope it will shed light on the dark comers of the said bookدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Salaman va 'Absalسلامان وابسال4961626010.22054/ltr.2004.6260FAسیدمحمدحسینیاستاد دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129"Salsman va 'Absal" in one of the oldest tales of the world. This tale points out ancient thoughts and causes of mankind , together with suggestions for the accomplishment of each. It is perhaps these rich features which attracted such great scholars as Avesina, Ibn-e Tofeyl, Sohrevardi, and Jami. The present paper will describe the story in defail in the hope that all aspects of it will be clearly provided for the reader.داستان سلامان و ابسال یکی از انگشت شمار داستانهای کهن فرهنگهای روی زمین است. دراین داستان رازآمیز نماد گونه، به پندارها و آرمانهای کهن آدمی اشاره ها رفته و برای به انجام رسیدن آنها ، راهها یی نشان داده شده و یبشنهادهایی در میان آمده امت . پندار و پروردن چنین در فضایی بیرون از زهدان مادر که از این رهگذر بتوان به نژادی برتر و جدا از جنس زن دست یافت ، یکی از موضوعهای این داستان است . ترکیب فشرده ای از جوهره فرهنگهای کهن روی زمین ایرانی ، یونانی و مصری در لایه هاهی نهفته داستان به نمایش در آمده است . شاید همین مایه های پر بار وگیرای این داستان ، اهیشمندان بزرگی همچون : ابوعلی سینا ، ابن طغیل ، سهروردی و عبدالرحمن جامی را به سوی خود کشانده است . یک دریافت فراگیر از فضاهای گونه گون و پبچیده داستان سلامان وابسال ، چنین می نماید که جانمایه داستان از گوهر دیرین فرهنگ آریایی ، سیراب شده است . هدف بنیانین این مقاله عبارتست از : ١ - تحلیل اسطوره ای تاریخی داستان سلامان وابسال . ٢ - تاثیر آن درنگرشهاوهنرآفرینیهاو عبدالرحمان جامی در نمودن و به تصویر کشیدن این داستان .دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320A Critical Analysis of" Al-lahnol Xaled" Composed by Nader Nezam-Tehrani"نقد وتحلیل دیوان اللحن الخالد اهنگ جاودانه6266626110.22054/ltr.2004.6261FA.ناظمیاناستاد ادبیات عربJournal Article20161129In This paper the cntique has tried to Present the subtleties of "Al-lahnol Xaled" composed by Nader Nezam Tehrani.دیوان آهنگ جاودانه اثر دکتر نادر نظام تهرانی ، شامل سروده هایی است که در آن ذوق شاعرانه ، در قالب واژگانی سرشار از شوق به طبیعت و انسان لبریز شده و منتقد کوشیده است تصاویر بدیع و صادقانه اثر را به نقد بکشد و هماهنگی و همسویی اشعار را نشان دهد. شعر راستین خیال انگیز است و ژرف نگر ، بافتی بدیع دارد و تصاویری زیبا وجذاب _ و بازتایی است از اندو، و شادمان آدمیان ،شعری از این دست ، به همراه اندیشه ها واحساسات شاعر، همواره مانا وجاودانه خواهد ماند. دیوان د آهنگ جاودانه راخواند. ، و براستی همان تآثیری را برمن نهاد ، که شعر راستین بر روح و جان انسان می نهد ، با درنگ در تصاویر و اندیشه و مضامین آن و آگاهی ژرف و عمیقی که دریای جای آن زبانه می کشید سر مست شدم ، این سخن نه از سر تمجید وستایشگری است ، بلکه توصیفی است صادقانه که جز مدعیان خود پسند ، کسی را یارای انکار آن نیست . شاعر )) آهث شر جاودانه (، دلی بزرگ دارد که در پهنه هستی در این طبیعت بی پایان ، ذوب گشته است . در گل خیره می شود ، با پروانه نجوا می کند ، و آوای او ، حرف دل گلها و پروانه ها است، و آنها بازتاب اویند ، وی در قصیده د قطره `(، می گوید _ ای پروانه های چمنزارها،چه بسیار عطر گلها را سرمست ، از باذ: چشمه ها نوشیدیم.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Mosavat in RhetoricsMosavat in Rhetorics6784626210.22054/ltr.2004.6262FAشیرزادطایفیدانشجوی دانشگاه علامهJournal Article20161129The present paper intends to probe into the term "Mosavat" (=Balance) from different aspects, so as to examplify different types of this rhetorical phenomenon, based on Persian and Arabic sources. To do this , the first step to be taken is to investigate the application of "Balance" from the viewpoint of Rhetorics scholars. Attempts will also be made to provide examples in this regard so as to further clarify the subject.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Religious Artای پروانه های چمنزارها،چه بسیار عطر گلها را سرمست ، از باذ: چشمه ها نوشیدیم.85100626310.22054/ltr.2004.6263FAمجتبیمطهری.Journal Article20161129To understand religion, spiritual man , and his inside world , requires true recognition of human culture and civilization, religious civilization in particular , which are rooted in his history and religious beliefs. The objective of this paper is to determine what is meant by religious art. Should any art attributed to as religious be considered as sacred and devine? Obtaining answers to such types of questions was the source of motive for writing this paper.شناخت مذهب و درک انسان معنوی و فهم دنیای باطن وی و تصورات و تخیلات او مستلزم شناخت دقیق از فرهنگ وتمدن انسانی به ویژه تمدن دینی است وهنر انسانی در بستر مذهب و تاریخ وی نهفته است، معرفت به هنر مذهبی و تاریخ آن به معنای عام کلمه، درک فرهنگ انسانی است که انعکاس دهنده زوایای پنهان روح و آرزوهای آدمی و مواجهه با انسان به عنوان خلیفه الله یا تنها آفریده آفریننده جهان است . آیا هنر دینی هنری است که لزوما به قالب و وقایع خاصی که در کتب مقدس بیان شده می پردازد ، یا هنری است که صرفآ به موضوع دین می پردازد ؟ در اینجا در ابتدا بایستی روشن کنیم که مقصود ما از هنر دینی چیست ؟ آیا هر هنری که عنوان دینی داشته باشد مقدس و آسمانی است ؟ البته با نگاه اجمالی به نظر می رسد که هنر دینی نمی تواند هنر غیرر قدسی باشد، بلکه هنردینی ذاتا مقدس است و آنچه هنر دینی را از هنر غیر دینی متمایز می سازد مربوط به معناست، بدین معنی که هنر آسمانی ، هنر دینی و هنر غیر دینی هنری زمینی و دنیایی است .دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Image in Mathnaviخیال در مثنوی101122626410.22054/ltr.2004.6264FAغلامرضامستعلیهیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129Image is one of man's senses which holds the external forms of referents in mind. Rumi mainly deals with the types fo imagination in Mathnavi , indicating that imagination is thoroughly defferent from science. To prove this , he provides the reader with tales which indicate man's intellect can easily be disrupted by his imaginations.خیال یکی از قوای باطنی انسان است که صورتهایی را که انسان از عالم خاج در باطن خود دارد، حفظ می کند، و در اصطلاح روانشناسی، هرگاه اشیا با حواس مواجه باشند، صورتی که از آنها در ذهن پیدا می شود، احساس یا ادراک حس خوانده می شود، هرگاه با حواس مواجه نباشند، صورت ذهنی آن ها خیال یا تصویر جزئی نام دارد. انواع خیال عبارته است از خیال منفصل و خیال متصل مولوی در مثنوی بیشتر به تشریح انواع تخیل می پردازد، تخیل تصور چیزی است بر برخی اوصاف آن، نه تمام آن اوصاف و روی همین اصل است که تخیلانه تحقق یپدا نمی کنند و تخیل با علم منافات دارد. انسان با قوه خیال و تخیل بخشی از نیازهای خود را در زندگی برآورده می کند، اما گر تخیل جانشین تغل شود و خیال بخواهد به جای عقل حکومت کند، انسان دچار گو اهی و پندارگرایی می شود. مولوی درمثنوی معنوی، با ذکر داستانهای گوناکون، شیوه هایی را که تخیل راهزن عقل می شود، نمایان می سازد.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320The Function of Dome in Persian Poetry: A Mythological Approachکاربرد گنبد در شعر فارسی123141626510.22054/ltr.2004.6265FAنسرینعلی اکبریهیئت علمی دانشگاه کردستانJournal Article20161129The Present Paper is intended to investigate the relationship between the Dome, as a religious symbol in Islam and many other religions , and the prevailing beliefs among nations. It is also the objective of the paper to determine the mythological role of the in the Persian poetry. Referring to beliefs in Hinduism ,as well as ancient myths of Egypt, symbolism of water and fire, together with certain asian beliefs, specially in southern Russia , attempts will made to pave way for a thorough investigation thisدر این مقاله کوشش شده است رابطه ی گنبد ، به عنوان یکی از نمادهای مذهبی در اسلام و سایر ادیان ، و باورهای رایج در اقوام و ملل گوناگون مشخص شود و نقش گنبد از چشم انداز اسطوره ای آن نمایان گردد. مقاله با اشاره به باورهای هندویی ، اسطوره های قدیمی مصری ، نماد پردازی آب و آتش، برخی باورهای آسیایی بخصوص در دشت های روسیه جنوبی ، زمینه بررسی موضوع را در ادب فارسی فراهم آورده و پس ، با استناد به شعر کهن فارسی ، نگاه شاعران بزرگ ایران را به گنبد باز می نمایاند . عناصری مثل رنگ ، شکل ، تعدد ارتفاع ، محوری ترین مبحث مقاله است . همچنین در پایان اشاره ای کوتاه به گنبد در اسلام و قرآن شده است .دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Untranslatable Aspects in the Persian Poetryترجمه نا پزیزی ها در شعر فارسی142161626610.22054/ltr.2004.6266FAسالارمنافی اناریهیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129Translatability is the capability of a meaning for being transferred from one language into another without undergoing fundamental change.A meaning will, therefore , be considered untranslatable when it cannot be transferred into another language without basic modification. The Persian poetry has certain linguistic characteristics and literary devices most of which are untranslatable though all are understandable. These literary delicacies and beauties, such as rhythm, rhyme, eloquence, fluence and musicality , are mostly inseparable from the original form, hence they resist translation without major adjustment. None of the English translations of the classical Persian poems is totally compatible with the original text, however precise it may be. In every translation some of the poetical aspects and literary devices have either been basically changed or totally lost. Consequently , the lovely pleasure and the pleasant impression gained from the reading of the original cannot be attained by reading a translation. The of this article is to investigate the scope of translatability in the Persian poetry . To attain this goal, various strategies of poetry translation are studied comparatively so as to survey their advantages and disadvantages and identify the extent of effectiveness regarding each strategy in translating the Persian poetry.ترجمه پذیری عبارت است از قابلیت انتقال یک معنی از زبانی به زبان دیگر بدون آنکه تغییری اساسی در آن صورت گیرد، و لذا ترجمه ناپذیری هم وقتی مطرح می شود که معنائی بدون تغییر مهم قابل انتقال به زبان دیگری نباشد . شعر فارسی از ویژگی های زبان شناختی و از محسنات ادبی فارسی برخوردار است که اغلب انها گرچه قابل فهمند ولی قابل ترجمه نیستند . این ظرافت ها و زیبائی های ادبی مانند وزن ، قافیه ، شیوائی ، رسائی وخوش آهنگی اغلب غیرقابل انتزاع از صورت متن اصلی هستند و لذا بدون تغییر اساسی قابلیت انتقال به زبان دیگری را ندارند. هیچیک از ترجمه های انگلیسی اشعا ر کلاسیک فارسی هرچه دقیق و استادانه هم که باشد مطابقت کامل با متن اصلی ندارد در هر ترجمه ای جنبه هائی از ماهیت شعر و محسنات ادبی آن دگرگون شده و یا بکلی ازبین رفته است ، ولذا آن لذت دل انگیزو آن احساس خوش آیند و شورانگیزکه ازخواندن متن اصلی می تواند به دست آید با خواندن هیچ ترجمه ای حاصل نمی گردد . هدف این مقاله بررسی محدود ترجمه پذیری در شعر فارسی است . دراین راستا روشهای مختلف ترجمه شعر با هم مقایسه می شوند تامحسنات و معایب آنها مورد ارزیابی قرارگیرد و میزان کارائی هریک درترجمه شعر فارسی مشخص گردد.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Interaction of Iranian and Islamic Culturesتاثیر متقابل فرهنگ اسلامی و ایرانی163177626710.22054/ltr.2004.6267FAمحمدحسینبیاتهیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129The second section of this paper deals with examples regarding the impact of Islamic culture ; Iranian tendencies toward Islam before the Arab invasion ; the impact of Iranian culture on Islamic culture, after Arab invasion; the impact of Iranian political culture on the Arab's ruling systems. To do this, the most important and valid sources will be employed.در بخش دوم مقاله ، مباحث زیر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . بیان نمونه هایی از تاثیرات فرهنگ اسلامی ، اسلام پذیری ایرانیان پیشر تر از حمله اعراب به ایران ، تاثیر فرهنگ ایرانی بعد از فتح ایران ، تاثیر فرهنگ سیاسی ایران در نحو ٠ حکومت و تدبیر حاکمان عرب مسلمان، تاثیر فرهنگ ایرانی در ارتباط با ترویج فرهنگ اسلامی ، در هر یک از این مباحث . با استناد به اسناد و مدارک تاریخی ، کوشیده شده است تا موضوع مورد بحث بیانکر واقعیت های موجود باشد و تاثیر متقابل فرهنگ و تمدن ایران و اسلام در یکدیگر را به وضوح بیان کند.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Mystic Poems, Poems of EnlightmentMystic Poems, Poems of Enlightment178189626810.22054/ltr.2004.6268FAمهدیدشتیهیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی0000-0000-0000-0000Journal Article20161129The literature of sufism is a magnificent part of the Persian literature which consists of awakening purports and topics about the love of free. But because of the sequestered lives of a great many sufies, this reality is in a state of neglect. In this article , the author has tried to mention this reality that sufism litreture is an awakening litreture and at the same time, has analyzed the essential reasons of this affair and in this procedure He utilized the words of the magnanimous sufies. But all of these words have been saied for achiving this goal that paying more attention to this kind of litreture as a worthy and meaningful one is necessary and It is a true way to grace and beauty indeed.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320On "Wine" in Mathnavi, Based on Ibn-e Farezs "Xamriyye"برسی باده در مثنوی مولانا با نگاهی به خمریه ابن فارض190204626910.22054/ltr.2004.6269FAمریمشریف نسبدانشجوی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129Mathnavi of Jalal-id-din Romi is a comprehensive collection of philosophical teachings, the subject matter of which is mankind and mysticism. This paper focuses on "Wine" in Mathnavi , with regard to Rumi's defenition of the term.مثنوی ارجمند مولانا جلال الدین محمد بلخی ، دائره المعارفی است که بسیاری از مقولات انسانی~عرفانی در آن طرح شده است. در این مقاله ، باده، انواع آن و مسائل مربوط به آن از دیدگاه مولانا در مثنوی شریفش بررسی می شود. از آنجا که مولانا از نظام فکری منسجم و نظ م مندی برخوردار است، دیدگاه او درباره باده، در غزلیات و مثنوی اش یکسان و هماهنگ است از این رو در این مقاله گاه شواهدی نیز از غزلیات وی آورده شده است. از سوی دیگر به نظر می رسد نظ ام فکری ابن فارض درباره این مقوله )در خمریه( با آنچه در مثنوی مولانا وجود دارد، هماهنگ است. به همین سبب گاه شواهدی از خمریه ابن فارض نیز ذکر شده است.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320No-way Ways in Moment of Inspirationگزیر های نا گزیر در دقایق الهام سرایش شعر در ازادی صورت می گیرد یا در ناچاری؟205213627010.22054/ltr.2004.6270FAکاووسحسن لیهیئت علمی دانشگاه شیرازJournal Article20161129Poetic inspiration is one of the major topics dealt with in literary criticism. The objective of this paper is to show the similarities between human birth and composition of poetry , which as Qabbani requires a lot of care to be taken so as to protect the child the againstالهام شاعرانه ، یکی از موضوعات اصلی اصلی نقد آثار اذبی است . در این مقاله ، نویسنده ، با طرح پرسش هایی ، کوشیده است لحظه های الهام را در سرایش شعر ، به لحظه های زایش و تولد انسان تشبیه کند و شرایط ، سلامت نوزاذ را به سلامت شعر تعمیم دهد. پیدایشی یک شعر به تولد یک کوذک می ماند و مراقبت های ویژه ای که پیش از ازذواج تا پس از تولد کوذک لازم است شروط اصلی و ناگزیری است که شاعر نیز باید برای سلامت شعرش رعایت کند، مقاله حاضر ، با ذکر مثال هایی از شاعران بزرگ مثل سعدی و نزارقبانی به توجیه چنین برداشتی کوشیده است.دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-713871920040320Sentiment in N ahj-ol BalaghahSentiment in N ahj-ol Balaghah214237627110.22054/ltr.2004.6271FAسیدخلیلباستانهیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161129Nahj-ol Balaghah is of many values in several aspects. The objective of this paper is to introduce the literary arts involved in this sacred book written the master of eloquence and declamation, the commander of the faithful, Imam Ali Ibn-Abi Talib (May God honor him) The present paper intends to clarify one of the literary elements cast in most of the sermons and orations in N ahj-ol Balaghah Sentiment . Although I will explain it briefly to pave the way for the literary men and poets to get the upper hand of the subject, but I want to draw their attention to the source of sentiments and the way of using in rhetoric with regard to Nahj-ol Balaghah as a guide this field.