دانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220Horse animal symbol frequent in Shahnameh and its role in the evolution of the archetype of heroاسب؛ پرتکرارترین نمادینهی جانوری در شاهنامه و نقش آن در تکامل کهن الگوی قهرمان926651710.22054/ltr.2010.6517FAفرزادقائمیدانشجوی دانشگاه فردوسی مشهدJournal Article20161204اسب؛ برای خاندانهای پهلوانی و جنگاوران هندواروپایی از ارزش توتمی دیرپایی برخوردار بوده، به همین دلیل در شاهنامه که اثری حماسی است، پرتکرارترین نمادینهی جانوری را به وجود آورده است که نمادینگی آن را تنها باید در ارتباط با کهن الگوی قهرمان بررسی کرد. این نماد جانوری که در پیوند با آب و دریا (ارتباط با نیروی سرشار زمین و طبیعت) کامل میشود، در حقیقت، تجسم قدرت غریزی ناخودآگاه اوست که کهن الگوی قهرمان، با رام کردن آن (مهار غریزهی خود)، مسیر پیکار برای کمال و پیروزی را پشت سر میگذارد. از این دیدگاه نمادینگی اسبهای شاهنمامه در ارتباط با کهن الگوی قهرمان میتوان به چهار بخش تقسیم کرد:
1- تفسیرهای اساطیری از رام کردن اسب؛ 2- توتم اسب در خاندانهای پهلوانی؛ 3- شخصیت انسان گونه اسبهای پهلوانان و نقش مکمل آنها در تکوین قهرمان؛ 4- اسبهای نمادینه کنندهی فرّه.https://ltr.atu.ac.ir/article_6517_88b36fee1b4860940a6c2b43ba477160.pdfدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220Poetry "Winter" from the perspective of Lacan's psychoanalytic theoryنقد شعر «زمستان» از منظر نظریهی روانکاوی لاکان2746651810.22054/ltr.2010.6518FAحسینپایندهدانشیار دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161204آراء و نظریههای فیلسوف و نظریهپرداز برجستهی فرانسوی ژاک لاکان، هم مبتنی بر مفاهیم بنیادین روانکاوی فرویدی است و هم این مفاهیم را با به کارگیری مجموعهای از اصطلاحات و روش شناسیهای نو بسط میدهد. تبیین لاکان از مفهوم ضمیر ناخودآگاه، نمونه خصیصه نمایی از تکمیل و تعدیل نظریه روانکاوی کلاسیک است. توجه لاکان به زبان، خود یکی از ویژگیهای فرویدی اندیشه اوست. اما جایگاه و اهمیت زبان در تبیینی که او از ضمیر ناخودآگاه به دست میدهد، از محدودهی ملاحظات عام زبانی (آنچنان که در نظریه فروید میتوان دید) بسیار فراتر میرود. لاکان با بهرهگیری از (و همزمان تعدیل) زبان شناسی سوسوری، چهارچوب نوینی برای فهم مفهوم ضمیر ناخودآگاه ایجاد میکند، چهارچوبی که در نظریه فروید وجود ندارد و خود نمونهای است از بسط و گسترش روانکاوی به شیوهای میان رشتهای.
در نوشته حاضر، نخست نظریه پردازیهای زبان مبنایانهی لاکان دربارهی رشد روانی سوژه را تبیین خواهیم کرد. به این منظور، بهطور خاص دیدگاه او را دربارهی «ساحت خیالی» و «ساحت نمادین» و مفاهیم وابسته به این دو اصطلاح مهم بررسی میکنیم. سپس در بخش پایانی این نوشتار، کاربردپذیری مفاهیم لاکانی در نقد ادبی را در قرائتی نقادانه از شعر مفروف «زمستان» سروده مهدی اخوان ثالث خواهیم سنجید.https://ltr.atu.ac.ir/article_6518_eac012721ffe82c6a2e9159112e5baee.pdfدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220Lexical deviation process in lyrics Shafiee Kadkaniفرایند فراهنجاری واژگانی در اشعار شفیعی کدکنی4763651910.22054/ltr.2010.6519FAفاطمهمدرسیاستاد دانشگاه ارومیهJournal Article20161204هر شاعری برای آفرینش شعر خود از برخی تکنیکها و شگردها سود میجوید. یکی از این شگردها، رویکرد به ابداع واژه و ترکیبات بدیع است که از دید فرمالیستها، فراهنجاری واژگانی نامیده میشود. در این شیوه، شاعر برای ایجاد رستاخیز در زنجیرهی کلام، واژگانی را وارد زبان شعر میکند که تا آن زمان وجود نداشته است. واژگان ابداعی، زمانی کارکرد هنری و زیبایی شناسانه دارند که باعث سستی و رکاکت لفظ نشده ودر هم نشینی با سایر واژگان از نوعی وحدت و انسجام نیز برخوردار باشند. شفیعی کدکنی (م.سرشک) ازجمله شاعران نیمایی است که این شگرد در اشعارش نمودبارزی یافته است. به نظر میرسد احاطهی کم نظیر او بر ادبیات سنتی از سویی، ترکیب پذیر بودن زبان فارسی و انعطاف پذیری آن از سویی دیگر، بستر لازم را برای ابداع واژگان جدید در اشعار او مهیا کردهاند. در این پژوهش، شیوه ابداع واژگان در اشعار او مورد کندوکاو قرار گرفته و نشان داده شده که گنجینهی پربار لغات و ترکیبات تازه در اشعار او مدیون وسعت اطلاعات او و امکانات بیکران زبان فارسی است.https://ltr.atu.ac.ir/article_6519_7d0b52451569370f21ef2fe16bc5745b.pdfدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220The impact of the works of epic Shahnameh Westتأثیر شاهنامه فردوسی بر آثار حماسی غرب6585652010.22054/ltr.2010.6520FAاحمدتمیم داریدانشیار دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161204ویلیام جونز یکی از کسانی بود که در کمپانی هند شرقی به تحقیق و ترجمه آثار ادبی پارسی پرداخت و از بررسی متن و واژگان شاهنامه به شباهت زبانهای هندواروپایی پی برد. جیمز اتکینسون از کالج فورت ویلیام در کلکته در سال 1814 م. ترجمه خود را از داستان رستم و سهراب منتشر ساخت.
ماتیو آرنولد (1822- 1888 م.) منظومه پرآوازهی خود را به داستان رستم و سهراب اختصاص داد. آرنولد به دوم مقوله اقتباس از شاهنامه و تعزیه ایرانی بسیار اهمیت میداد.
جمیز راسل لوول (1819- 1891 م.) با ستایش از شاهنامه از اینکه همگان به اینگونه آثار توجه ندارند، اظهار تأسف مینمود. جونز، آرنولد، ژول مول، اتکینسون، فون شاک و دیگران همه به ترجمه آثار ادب پارسی و اقتباس از آنها به ویژه شاهنامه پرداختند. کسانی همچون الکساندر راجرز نقش فرهنگی خود را از لحاظ تقویت ادبیات غرب از طریق ادب پارسی ایفا میکردند.https://ltr.atu.ac.ir/article_6520_93ac9413dbc995ba945ed0d1cd45c7cb.pdfدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220Unconfirmed language: Reality or illusion?زبان و نوشتار زنانه؛ واقعیت یا توهم؟87107652110.22054/ltr.2010.6521FAقدرت الهطاهریاستادیار دانشگاه پیام نورJournal Article20161204جنبش زنان (feminism) در آغاز قرن بیستم برای احقاق حقوق زنان در مسائلی مانند استقلال مالی، تحصیلات و حق رأی مطرح شده و در ادامهی راه از جنبشی تماماً سیاسی به جنبشی فرهنگی و ادبی مبدل گشته است. در شاخه رادیکال و پست مدرن این جنبش ادعا میشود: «زبان و نوشتار زنانه» (ecriture feminine) بهعنوان گونهآی تازه از زبان، توسط نویسندگان و شاعران این جنبش پا به عرصه حیات گذاشته است. طرح این نظریه در بستر تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامع غربی ایجاد شده و ایدئولوژی غالب مانع نقد و بررسی علمی آن شده است. وجود چنین زبانی با منطق شکلگیری خود زبان سازگار نیست و عنصر جنسیت نمیتواند عامل مؤثری برای ایجاد زبانی مستقل باشد. بنابراین، زبان و نوشتار زنانه امری موهوم است. در این پژوهش، دلایل امتناع وجود این زبان را مطرح خواهیم کرد تا در نهایت اثبات کنیم در آثار ادبی زنانه، ما با «سبک نوشتار زنانه» که حامل تجربه، لحن و عناصر درون مایهای زنانه است، مواجه هستیم و زبان و نوشتار مستقل زنانه چنانکه ادعا میشود، نمیتواند تعیّن داشته باشد.https://ltr.atu.ac.ir/article_6521_d002caa07891b74d2bfe70ea18ab8799.pdfدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220Humorous prose humor in some of the country's official press review on the basis of the general theory of verbal humorبررسی طنز منثور در برخی از مطبوعات رسمی طنز کشور براساس نظریه عمومی طنز کلامی109131652210.22054/ltr.2010.6522FAشهلاشریفیاستادیار دانشگاه فردوسی مشهدJournal Article20161204در این مقاله به توصیف و بررسی طنز منثور در مطبوعات رسمی طنز کشور پرداخته شده است. دادههای این تحقیق شامل 260 متن منثور برگرفته از 7 مجله طنز میباشد که در 25 سال اخیر در ایران منتشر شدهاند. این دادهها براساس رویکرد «نظریه عمومی طنز کلامی» که شامل شش متغیر پایه یا منابع دانش است، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که چارچوب معرفی شده این قابلیت را دارد که برای تحلیل متون طنز منثور در زبان فارسی به کار گرفته شود؛ بهعلاوه، از بین شش متغیر پایه مطرح در نظریه عمومی طنز کلامی، دو متغیر تقابل انگاره و مکانیسم منطقی از عوامل همیشه حاضر و مؤثر در ساختار طنز منثور در زبان فارسی هستند.https://ltr.atu.ac.ir/article_6522_bcd22fab406120c316ed6430085fad75.pdfدانشگاه علامه طباطبائیمتن پژوهی ادبی2251-7138134220100220Poetry hermeneutic phenomenology, reviewed poem "The Wall" by Ahmadپدیدار شناسی هرمنوتیکی شعر؛ بازخوانش شعر «دیوار» اثر احمد شاملو133165652310.22054/ltr.2010.6523FAحسامدهقانیدانشجوی دانشگاه علامه طباطبائیJournal Article20161204در این جستار ضمن معرفی روش تأویل پدیدار شناسی هرمنوتیکی آثار هنری، برتریهای آن به روشهای موجود و غالبی چون ساختگرایی و پدیدار شناسی نشان داده میشود. در این راستا، شعر «دیوار» احمد شاملو مورد بررسی قرار گرفته و تحلیل شده است. این تحلیل در ساحتهای پدیدار شناختی، اسطورهای، زمانمندی، تاریخمندی، و نهایتاً بیناذهنی انجام میپذیرد و در هر بار معناداری اجزاء در پرتو معنای کل و معنای کل در پرتو اجزاء وجهی از معنای شعر را در اینهمانی شعر مینمایاند. نشان داده خواهد شد که دال و مدلول چه بازیهای متنوعی میتوانند داشته باشند و نماد در این رویکرد ورای یک رابطه یک به یک بین دال و مدلول است.https://ltr.atu.ac.ir/article_6523_dba7bd75e1db4008788bb70ce1b2aeaa.pdf