TY - JOUR ID - 6565 TI - بررسی بازتاب کودتای 28 مرداد 1332 در آثار داستانی ابراهیم گلستان JO - متن پژوهی ادبی JA - LTR LA - fa SN - 2251-7138 AU - بزرگ بیگدلی, سعید AD - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 15 IS - 50 SP - 81 EP - 106 KW - نقد ادبی KW - ادبیات داستانی معاصر KW - کودتای 28 مرداد KW - داستان‌های ابراهیم گلستان DO - 10.22054/ltr.2012.6565 N2 - کودتای 28 مرداد 1332 یکی از سه حادثۀ مهم سیاسی و تأثیرگذار یکصد سال اخیر تاریخ معاصر ایران است. انقلاب مشروطیت و انقلاب اسلامی، دو حادثۀ دیگر این قرن به‌شمار می‌روند. این واقعه علاوه بر بازتاب گسترده به‌صورت صریح و پوشیده در ادبیات داستانی، در شکل‌گیری جریان سمبولیسم ادبی تأثیر داشته است. بسیاری از نویسندگان روشنفکر و مبارز به‌دلیل فشار و اختناق حاکم بر جامعه، با زبان و بیانی رمزی و تمثیلی در نقد مسائل اجتماعی- سیاسی کوشیدند و مسائلی همچون شکست جنبش ملی، روحیۀ یأس و ناامیدی، استقرار استبداد داخلی و نفوذ مجدّد استعمار در مرکز توجه آنان قرار گرفت. در پژوهش‌های ادبی، انعکاس و به‌ویژه نتایج حادثه کودتا در داستان‌نویسی معاصر کاویده نشده است. در این پژوهش، نحوۀ انعکاس کودتا در آثار داستانی ابراهیم گلستان به‌شیوۀ توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. نتیجۀ بررسی‌ها نشان می‌دهد که انعکاس این رویداد در داستان‌های ابراهیم گلستان بیشتر در حوزۀ درونمایه، شخصیت و فضاسازی است. ‌درونمایه‌هایی مانند عدم اتّحاد و همدلی در میان آدمها، دخالت بیگانگان در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی و اعتراض به جوّ اختناق‌زده و ناامن جامعه، روحیۀ یأس و ناامیدی و شکست و تردید و پوچی در شخصیت‌های داستانی و توصیف فضای استبدادی و تیرۀ جامعه، بازتاب کودتا را در داستان‌های گلستان نشان می‌دهد. گلستان در این داستان‌ها به‌صورت غیر مستقیم و با استفاده از نماد و تمثیل، انتقاد خود را نسبت به اوضاع جامعه بیان کرده است. UR - https://ltr.atu.ac.ir/article_6565.html L1 - https://ltr.atu.ac.ir/article_6565_9f1c25d0576a820ee7cbffb85120fb22.pdf ER -