%0 Journal Article %T تعامل و تقابل سیاست‌ورزی و دین از منظر شاهنامه فردوسی %J متن پژوهی ادبی %I دانشگاه علامه طباطبائی %Z 2251-7138 %A آسمندجونقانی, علی %D 2022 %\ 07/11/2022 %V %N %P - %! تعامل و تقابل سیاست‌ورزی و دین از منظر شاهنامه فردوسی %K "؛ سیاست"؛ دین"؛ تعامل و تقابل"؛ %K "؛ موبدان و پادشاهان"؛ %K "؛ شاهنامه فردوسی"؛ %R 10.22054/ltr.2022.64616.3482 %X چکیدهدر دوره باستان همواره ارتباط معناداری میان اصول و ارزش‌های سیاسی و اندیشه‌های دینی وجود داشته است. ازاین‌بین نخستین اصل، تعامل و تقابل دین و حکومت‌داری است که با استناد به حماسه فردوسی یکی از ارکان مهم ساختار سیاسی ایران باستان بوده و در متون ادبی بدان پرداخته‌شده است. در ایام قدرت پادشاهان ایران باستان رابطه میان این دو، گاه با تعامل و گاه با تقابل همراه بوده است. در خلال مطالب شاهنامه، اشارات بسیاری به این موضوع شده است. در این جستار تلاش کرده‌ایم ضمن تحلیل موارد تعامل و تقابل بین این دو متغیر از منظر شاهنامه فردوسی، موارد تقابل و دلایل آن را از متن شاهنامه احصا و ضمن تجزیه‌وتحلیل نشان دهیم این تقابل‌ها چگونه در سیستم حکومت‌داری تأثیر گذاشته است. این پژوهش به روش تحلیلی – توصیفی انجام‌شده و ساختار نهاد حکومت و دین به‌مقتضای هر دوره دسته‌بندی، سپس هر یک از دو متغیر با شواهد و قرائن تحلیل‌شده است. ضمن این پژوهش دریافته‌ایم در موارد متعددی تقابل بین این دو به نتایج مهمی منجر شده و همچنان که فرّۀ ایزدی، نشانی است از وجود رابطه عمیق میان حاکمیت و دین، تقابل این دو به نابودی ساختار سیاسی و نظام اجتماعی منجر شده است. %U https://ltr.atu.ac.ir/article_14390_0fdb58f08304887ec703ba6c907d4366.pdf