علی حیدری
چکیده
چکیده: یکی از چالش برانگیزترین موضوعات مثنوی معنوی؛ تأخیرِ به وجود آمده در سرودن دفتر دوم است. بسیاری از محققان به تبع افلاکی؛ فوت همسر حسام‌الدین و بی‌انگیزگی مولوی را از مهم‌ترین عوامل این تأخیر دانسته‌اند. اما برخی از محققان در این نظریه‌ی نه چندان معقول تشکیک کرده، نظرات ارزشمندی ارائه کرده‌اند. در این مقاله به روش تحلیلی- ...
بیشتر
چکیده: یکی از چالش برانگیزترین موضوعات مثنوی معنوی؛ تأخیرِ به وجود آمده در سرودن دفتر دوم است. بسیاری از محققان به تبع افلاکی؛ فوت همسر حسام‌الدین و بی‌انگیزگی مولوی را از مهم‌ترین عوامل این تأخیر دانسته‌اند. اما برخی از محققان در این نظریه‌ی نه چندان معقول تشکیک کرده، نظرات ارزشمندی ارائه کرده‌اند. در این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی به یکی از عوامل این تأخیر، که مورد توجه قرار نگرفته، پرداخته شدهاست. پس از مرگ صلاحالدین، بعضی از امور مولوی و مریدان به حسام‌الدین واگذار میشود، اما بنا به دلایلی ایشان رسماً به عنوان خلیفه برگزیده نمیشود. حسام‌الدین با اصرار از مولوی می-خواسته، خلیفگی او را رسماً اعلام کند. اما ظاهراً مولوی عجلهای برای چنین انتسابی ندارد. این تعلیق، رنجش حسام‌الدین را در پی داشتهاست. در ابیات پایانی دفتر اول، دلگیری و رنجش حسام‌الدین به اوج می-رسد و ظاهراً مولوی او را از خود میراند. این جدائی و قهر، دو سال به طول میانجامد تا اینکه حسام‌الدین رسماً خلیفة مولوی میشود و کتابت دفتر دوم را از سر میگیرد. دلایل برون متنی و درون متنی، این مطلب را تبیین و تأیید میکند.
