اردشیر سنچولی جدید
چکیده
تاریخ جهانگشای جوینی اثری است که در قالب نثر فنی و در قرن هفتم هجری نگاشته شده است. این اثر از لحاظ تاریخی، یکی از آثار مهم دورهی مغول به حساب میآید و نویسندهی آن با شرح و بسط تمام به بررسی اوضاع و احوالات دوران مغول و روزگار مقارن با آن پرداخته است؛ ولی نباید صرفا به این کتاب از منظر تاریخی نگریست، زیرا نویسنده علاوه بر بیان تاریخ، ...
بیشتر
تاریخ جهانگشای جوینی اثری است که در قالب نثر فنی و در قرن هفتم هجری نگاشته شده است. این اثر از لحاظ تاریخی، یکی از آثار مهم دورهی مغول به حساب میآید و نویسندهی آن با شرح و بسط تمام به بررسی اوضاع و احوالات دوران مغول و روزگار مقارن با آن پرداخته است؛ ولی نباید صرفا به این کتاب از منظر تاریخی نگریست، زیرا نویسنده علاوه بر بیان تاریخ، در لابهلای متن، احساسات و عواطف خود را نیز نسبت به حوادث و اشخاصی که به ذکر آنها میپردازد، نشان میدهد. در واقع عموماَ بیان ویرانیها، کشتارها، جنایات و اوضاع نابسامان اجتماع، جوینی را سرشار از خشم، نفرت، اندوه و ماتم بسیاری میکند که او را وامیدارد تا نسبت به رخدادها و یا اشخاص واکنش نشان دهد؛ واکنشهایی که در قالب گونههای مختلف غنایی همچون شکواییه، مرثیه، هجو ویا مفاخره بروز و ظهور پیدا کرده و زمینهای را فراهم نموده است تا نویسنده با کمک عنصر وصف، به تخلیّهی عواطف و احساسات جوشان خویش بپردازد و اغراض مختلف شعری را در اثر خویش جای دهد. با توجه به همین موضوع، در این مقاله سعی شده است تا ضمن بیان گونههای مختلف غنایی در این اثر، با ذکر شواهد گوناگون، به تحلیل و بررسی هریک از این گونهها پرداخته و واکنشهای عاطفی نویسنده را نسبت به اشخاص، مکانها و پدیدهها و حوادث عمدتاً تاسّفآور و جنایتبار، مورد بررسی قرار دهیم.