بررسی متون ادبی
منیژه پورعلی؛ قهرمان شیری
چکیده
چکیدهزبان یکی از برجسته‌ترین و مهم‌ترین عناصر سبکی در مطالعات و بررسی‌های ادبی به شمار می‌آید. هر نوع تغییر و تحوّل در فرم و محتوای زبان یک اثر ادبی، نشان دهنده‌ی سیر تحوّلات و تطوّرات نگرشی و دانشی خالق اثر و جامعه‌ی مؤثر بر پدید آمدن آن است. گاه زبان بر پدید آمدن سبک‌های ادبی و شیوه‌های نوشتاری تأثیر مستقیم دارد و گاه به صورت ...
بیشتر
چکیدهزبان یکی از برجسته‌ترین و مهم‌ترین عناصر سبکی در مطالعات و بررسی‌های ادبی به شمار می‌آید. هر نوع تغییر و تحوّل در فرم و محتوای زبان یک اثر ادبی، نشان دهنده‌ی سیر تحوّلات و تطوّرات نگرشی و دانشی خالق اثر و جامعه‌ی مؤثر بر پدید آمدن آن است. گاه زبان بر پدید آمدن سبک‌های ادبی و شیوه‌های نوشتاری تأثیر مستقیم دارد و گاه به صورت غیر مستقیم در قالب اشکال گوناگون اعمال قدرت می‌کند. گاهی نیز سبک‌های ادبی بر زبان چیرگی یافته و باعث تغییرات و تحوّلات اساسی در این حوزه می‌شوند. در تاریخ تحوّلات ادبی مشاهده می‌کنیم که گاهی قدرت حکومتی بر زبان و سبک ادبی تأثیرات فراوانی دارد و حتی به آن سمت و سو می‌دهد. حکومت صفوی در تاریخ ایران بر اساس یک ایدئولوژی مذهبی به قدرت رسید و این قدرت که از سه ضلع اصلی: 1. شاهان صفوی 2. قزلباشان 3. علمای دینی، تشکیل می‌شد، بر سبک و سیاق متون ادبی آن دوره تأثیر گذاشت. مطالعه‌ی رابطه‌ی کاربردی زبان در آثار ادبی و مناسبات قدرت، پژوهش‌های ادبی را با علوم اجتماعی و زبان‌شناسی پیوند می‌دهد. این پژوهش به گفتمان تأثیر قدرت بر آثار منثور دوره‌ی صفوی از منظر جامعه‌شناسی زبان با تکیه بر کتاب عالم آرای عباسی می‌پردازد و مشخص می‌کند که کدام قدرت‌ها با چه بسامدی بر نثر آن دوره تأثیر گذاشته‌اند.
