مقایسة سمبولیسم اجتماعی در سروده‌های نیما یوشیج و مهدی اخوان‌ثالث پس از کودتای 28 مرداد 1332

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان، کردستان، ایران

2 استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستانT کردستان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسة تطبیقی میزان نمود ویژگی‌های اصلی سمبولیسم اجتماعی در سروده‌های دهة سیِ دو شاعر بنام این جریان، نیما یوشیج و مهدی اخوان‌ثالث صورت‌گرفته‌است. روش پژوهش، توصیفی‌ـ ‌تحلیلی است و داده‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، به روش کتابخانه‌ای و سندکاوی بررسی ‌شده‌است. نتیجه نشان ‌می‌دهد که رویکرد نیما به سمبولیسم، تحت تأثیر سمبولیسم اروپایی و با هدف تعالی کیفیت و ارتقای جنبة هنری شعر بوده‌است؛ به عبارت دیگر، نیما از دو جنبة شاخص سمبولیسم اجتماعی بیشتر به جنبة نمادین و رمزگرایی آن توجّه‌دارد، در حالی ‌که اخوان به هر دو جنبة تعهّد اجتماعی و نمادگرایی توجّه دارد. بخش اعظم این تفاوت، ناشی از نگرش‌های اجتماعی متفاوت آن‌هاست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Social Symbolism in Nimayooshij’s & Mahdi Akhavansales’ Poetry After the 28th Mordad Coup D’etat In 1332

نویسندگان [English]

  • Farshad Moradi 1
  • Sayed Ahmad Parsa 2
1 PhD Student of Persian Language and Literature at Kordestan University, Kordestan, Iran
2 Professor of Persian Language and Literature at Kordestan University, Kordestan, Iran
چکیده [English]

The present study aimed at comparing the degree by which the main features of Social Symbolism are presented in the 1330s poems of two well-known poets of this stream, namely, Nimayooshij and Mahdi Akhavansales. The study enjoyed a descriptive-analytic research method and the data were analyzed by means of content analysis adopting a library and document-mining style. The results showed that Nimayooshij’s approach to symbolism, under the influence of European Symbolism, aimed at promoting artistic aspects of poetry. In other words, from the two characterizing aspects of social symbolism, Nimayooshij has paid more attention to its symbolism while Akhavansales has equally heeded the two aspects of social commitment and symbolism. A great part of this difference goes back to their different social outlooks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian contemporary poetry
  • Social Symbolism
  • Nimayooshij
  • Mahdi Ahkavansales
آبراهامیان، یرواند.(1377). ایران بین دو انقلاب (از مشروطه تا انقلاب اسلامی).چ 1. تهران: مرکز.
احمدپور، علی. (1388). «م.امید (مهدی اخوان ثالث) در میانه‌های یأس و امید».فصلنامة بهارستان سخن. صص 71ـ90.
اخوان ‌ثالث، مهدی. (1369). ارغنون. چ 8. تهران: مروارید.
ـــــــــــــــــــــــ . (1370). زمستان. چ 11. تهران: مروارید.
ـــــــــــــــــــــــ . (1389). آخر شاهنامه. چ 22. تهران: زمستان.
امینی، جهانگیر و فاروق نعمتی. (1390). «دغدغه‌های سیاسی در شعر بدر شاکر سیّاب و مهدی اخوان ثالث». فصلنامة نقد و ادبیات تطبیقی. صص 71ـ98.
انوشیروانی، علی. (1384). «تأویل نشانه‌شناختی ساختارگرای شعر زمستان اخوان».مجلة پژوهش زبان‌های خارجی. صص 5ـ20.
براهنی، رضا. (1371). طلا در مس. چ 1. تهران: مؤلّف.
پارسا، سیّداحمد. (1388). «بررسی سرودة نادر یا اسکندر اخوان ثالث». مجلّة بوستان ادب. د 1. ش 1 (پیاپی 1/ 55). صص 35ـ48.
پایمرد، منصور. (1389). «رویکرد انسان‌گرایی در شعر نیما». مجموعة مقالات همایش کشوری افسانه(نقد و تحلیل شعر معاصر ایران از نیما تا روزگار ما). علی‌اکبر کمالی‌نهاد. تهران: فرتاب. صص169ـ 180.
پاینده، حسین. (1378). «نقد شعر "آی آدم‌ها" سرودة نیما یوشیج از منظر نشانه‌شناسی». نامة فرهنگستان. س 4. ش 11. صص 95ـ113.
پورنامداریان، تقی. (1377). خانه‌ام ابری است.چ 1. تهران: سروش.
پورنامداریان، تقی، ابوالقاسم رادفر و جلیل شاکری. (1391). «بررسی و تأویل چند نماد در شعر معاصر». ادبیات پارسی معاصر.س 2. ش 1. صص 25ـ48.
پیرنیا، حسن و دیگران. (1389).تاریخ ایران. چ 3. تهران: صدای معاصر.
چناری، عبدالأمیر. (1381). «منظومة شکار اخوان ثالث». مجلّة پژوهشنامة علوم انسانی. صص 97ـ111.
حسن‌لی، کاووس و سیّد احمد پارسا. (1384). «نسیم شمال، فرزند زمان خویشتن». یادنامة سیّداشرف‌الدّین حسینی، نسیم شمال. تهران: سخن. صص 121ـ135.
حسین‌پور چافی، علی. (1384). جریان‌های شعری معاصر از کودتا تا انقلاب اسلامی. چ 1. تهران: امیرکبیر.
حمیدیان، سعید. (1381). داستان دگردیسی روند دگرگونی‌های شعر نیما یوشیج.چ 1. تهران: نیلوفر.
دهخدا، علی‌اکبر. (1343).لغت‌نامه. چ 1.تهران: دانشگاه تهران.
راکعی، فاطمه. (1387). «"شب‌پره" و "سیولیشه" دو نماد برای یک موقعیت (تأویل دو شعر نمادین از نیما یوشیج)». پژوهش زبان و ادبیات فارسی. س 6. ش 11. صص 163ـ181.
رجبی، فرهاد. (1389). «دغدغه‌های اجتماعی شعر عبدالوهاب البیاتی و مهدی اخوان ثالث». مجلّة زبان و ادبیات عربی. صص 47ـ75.
شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا. (1370). «تحلیلی از شعر امید». محمّد قاسم‌زاده و سحر دریایی. ناگه غروب کدامین ستاره. یادنامة مهدی اخوان‌ثالث. تهران: بزرگمهر. صص 9ـ 74.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ . (1370). «تحلیلی از شعر امید». محمّد قاسم‌زاده و سحر دریایی. ناگه غروب کدامین ستاره. یادنامة مهدی اخوان‌ ثالث. تهران: بزرگمهر. صص 9ـ74.
فرّخزاد، فروغ. (1371). «از یک نوشته». محمّد قاسم‌زاده و سحر دریایی.ناگه غروب کدامین ستاره. یادنامة مهدی اخوان ثالث. تهران: بزرگمهر. صص93ـ75.
کاخی، مرتضی. (1371).صدای حیرت بیدار. چ 1. تهران: زمستان.
محمّدی، علی و نعمت‌الله پناهی. (1388). «عناصر اجتماعی و انسانی در شعر نیما یوشیج». نامة پارسی. صص 87ـ113.
معین، محمّد. (1326). مزدیسنا و تأثیر آن در ادبیات پارسی.ج 1.چ 1. تهران: دانشگاه تهران.
نوری، علی و احمد گنجوری. (1390). «معنا، زبان و تصویر در شعر آخرِ شاهنامه از مهدی اخوان ثالث». مجلّة پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.صص 113ـ145.
یوشیج، نیما. (1388).یادداشت‌های روزانة نیما یوشیج (به کوشش شراگیم یوشیج). چ 2. تهران: مروارید.
ــــــــــــــ . (1389). مجموعة کامل اشعار نیما یوشیج (به کوشش سیروس طاهباز). چ 10. تهران: نگاه.