عمر الخیام او الخیامی فلسفته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

شهرت حجه الحق حکیم ابوالغتح )یا ابوحفص( عمر بن ابراهیم مشهور به خیام یا خیامی نیشابوری، فیلسوف و ریاضی دان و منجم و شاعر اواخر د وران قرن پنجم و اوخرقرن ششم هجری قمری تا مدتهای مدید محصر به ابعادعلمی او بوچانکه نخستین فردی که ذکری از ام به میان آورده یعنی نظامی عروضی سمرقندی که معاصر وی بود و ارادتی نیز به او داشت، در کتابمجمح النوالاراا خود مشهور به ااچهار مقاله تالیف: بین ١5 ۵ و ٢ ه ۵ ~ق( فقما از او با احترام یاد می کند و از تقدم وی در علم نجوم، و هیچ اشاره ای به شعر و شاعری او نمی کند! اما اشتهارش در مورد رباعیات، مخصوصآ در دنیای غرب، تا حد زیادی مرهون ترجمه آزاد و اقتباس گونه فیتژجرالد شاعر انگلیسی قرن نوزدهم میلادی از این رباعیات می باشد، که باعث به تدریج به زبان های دیگر از جمله فرانسوی –المانی- ایتالیایی- روسی –ب دفعات زیاد ترجمه شود که که بارزترین و پربارترین آنها ترجمه های متعددبه زبان عربی است. در مقاله حاضر سعی شده با اشارهبه زندگی نامه و عقاید و افکار و فلسفه و شاعریت این دانشمندان شاعر خصوصیات رباعیات او و مخصوصا ترجمه های مختلف انها به زبان عربی مورد برسی قرار گیرد.

عنوان مقاله [English]

Khayyam, his philosophy, and stanzas and their Translation

نویسنده [English]

  • saeed najafi asadollahi
چکیده [English]

Hojatt-ol Hagh Hakim Abolfath-e Omar ibn-e Ebrahim known as Khayyam or Khayyami, was a philosopher, mathematician, astrologer, and poet of late fifth-early sixth century A.D. For long he was famous for his scientific features, however, later on his stanzas, were introduced to the world, the west in particular, through the translations provided by the nineteenth century British poet Fitzgerald. These stanzas were later translated into different languages such as Italian, German, Russian. The objective of the present paper is to provide a biography of this poet, as well as introducing his philosophical viewpoints, his poetry, particularly his stanzas and their Arabic translations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • translation and adaptation- free translation- Khayyam couplet- stanzas- miniature