TY - JOUR ID - 1199 TI - واقعه و مقبل اصفهانی JO - متن پژوهی ادبی JA - LTR LA - fa SN - 2251-7138 AU - میرباقری‌فرد, سیّد علی‌اصغر  AU - آصف, احمد AD - استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه اصفهان AD - دانش‌آموختة کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه اصفهان Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 18 IS - 62 SP - 41 EP - 57 KW - مقبل اصفهانی KW - واقعه KW - مرثیه KW - مثنوی DO - N2 - دورۀ ادبی‌ را که همزمان با روزگار صفوی در ایران رواج داشت، عدّه‌ای دورة انحطاط ادبی می‌دانند و گروهی برخلاف آنان معتقدند این دوره از دوره‌های پویا و پُررونق ادب فارسی است که علاوه بر تداوم سنّت‌های ادبی رایج در دوره‌های بعد، زمینۀ ظهور تجارب جدیدی فراهم آمد. در این مقاله، بی‌آنکه این دو دیدگاه ارزیابی شود، یکی از این تجربه‌های جدید به نام واقعه‌سرایی بررسی و تحلیل می‌شود. از شواهد و قرائن برمی‌آید که مبدع این خُرده نوع ادبی، شاعری است به نام آقامحمّد شیخا متخلّص به مقبل اصفهانی (م. 1157 ق.) که از شاعران متعهّد و معتقد شیعی بود. وی در ایّام آشفته و ناامن اواخر عهد صفوی به تته و دکن پناه برد و دردستگاه نوّابان و سخنوران آن دیار با اکرام و احترام روزگار را به سر برد. شیوة شاعری او در دوره‌های مختلف با اقبال بسیاری از شاعران مرثیه‌سرا روبه‌رو شد. مقبل در ساحت شعر فارسی سنّتی بنیادی گذارد که امروز به «واقعه» شناخته می‌شود. واقعه را می‌توان از فروع «مرثیه» به شمار آورد. در این مقاله، ساختار و ویژگی‌های واقعه تببین می‌شود و نقش مقبل در شکل‌گیری و رواج این سنّت ادبی بررسی و تحلیل می‌گردد UR - https://ltr.atu.ac.ir/article_1199.html L1 - https://ltr.atu.ac.ir/article_1199_5d14a70de24138cca96844835344922c.pdf ER -